Hoofdstuk 1: Landschappen

Landschap vroeger

1849 – 1859
In deze tijd waren er al heel veel akkers en duidelijke teken van ruilverkaveling.
2003
Veel akkers en dijken. Lijkt al erg op Schagen zoals we het nu kennen.
2005
Verschilt weinig of nauwelijks van hoe we Schagen nu kennen.
2006
Niet veel aan op te merken behalve dat de akkers er iets anders uitzien.
Conclusie: Schagen is al vele jaren een stad waar veel akkers en dijken om heen zijn. Het is een stad met eten dichtbij.
Soorten landschappen   
Vroeger was Schagen onbewoonbaar kweldergebied. Dat betekend dat het een gebied aan de kust was, dat soms nog overstroomde. Er groeide dus nog niet heel veel, en de grond bestond uit ‘kwelder’. Om Schagen heen is het ook kwelderlandschap, met veel weilanden en dorpjes.
Dat zag er zo uit:
In en rond Schagen heb je veel weilanden en kleine dunne slootjes. Ook zijn er in Schagen terpen, een soort van heuvels die vroeger zijn gemaakt om huizen op te bouwen. Een ander woord voor terp is dus ook: woonheuvel.


Kenmerken landschapen
Het landschap in Schagen toont aan dat het een stad is. Erg veel huizen dicht op elkaar. Maar desalniettemin is er nog wel veel groen te zien, en heeft het nog steeds natuurlijke eigenschappen. Rond Schagen zijn er heel veel akkers  te zien, en een paar kleine dorpjes. Naast Schagen is een grote snelweg naast alle akkers. Er zijn ook in en rond Schagen tekenen te zien van de dijken die zijn gebouwd om de stad te beschermen. Aan de westkant van Schagen is er een meer: De Schagerwiel. Het landschap van Schagen is dus een mix van platteland, stad en meren en rivieren.
Kenmerken die je kan zien
Een echt kenmerk van het landschap van Schagen zijn de boerenhekken. Deze hekken worden bijna overal in Schagen staan. Landschap Noord-Holland geeft zelfs subsidie voor mensen zodat ze die hekken kunnen plaatsen in plaats van andere hekken. Dat geven ze aan mensen die in en rond Schagen wonen. Vooral de hekken in Polder E krijgen veel aandacht als het om de boerenhekken gaat.
Andere kenmerken voor het landschap van Schagen zijn de “kadettenweiden”. Dat zijn weilanden die in het oosten van Schagen liggen. Ze zijn niet helemaal vlak, maar er zitten een heleboel bobbels in. Daarom worden ze “de kadettenweiden” genoemd.
Een ander kenmerk is dat er rondom Schagen weidelandschap en bollenvelden liggen. Ook ligt in Schagen het meertje “De Wiel”.
De belangrijkste dingen in Schagen die je nog kunt zien van het landschap is de Westfriesedijk, Valkkogerdijk en de Tjallerwallerweg.
Ontstaan landschappen
Een speciaal stukje landschap dat is ontstaan in Schagen is het meertje “de Wiel”. Dat is ontstaan in 1248 door een overstroming. Dit meer wordt nu nog gebruikt voor recreatie, en er ligt nu ook een zwembad bij.
                                                         Dit is het meer de Wiel:

Het kwelderlandschap was langzaam ontstaan doordat de zee telkens klei aanzette en de wind zand over de grond heen blies. Er begonnen planten te groeien en zo ontstond er een bewoonbaar landschap.

De westfriesedijk is ontstaan rond 1250, de valkkogerdijk rond 1200 en de tjallerwallerweg rond 1000. Dat is dus al zo’n 750 of zelfs 1000 jaar geleden. De valkkogerdijk is gemaakt omdat Schagen door de zee was overstroomd. Alles wat er nog aan veen lag werd toen weggespoeld of er kwam allemaal klei en zand overheen. Alleen de terpen en kerkjes staan nog. Toen zijn de mensen, en ook de abdij van Egmond een nieuwe dijk gaan bouwen, zodat “Villa Scagha” zou blijven bestaan.

Wat de ijstijd aan het landschap heeft veranderd?                                                                      
De ijstijden hebben niet direct iets aan het landschap gedaan van Schagen en omgeving. Wel is er door de ijstijden de Noordzee gevormd, en de Noordzee heeft wel heel veel veranderd aan het landschap van Schagen. Want als de Noordzee er niet was geweest dan had er geen jonge zeeklei laag in Schagen en omgeving gelegen. En jonge zeeklei is heel erg vruchtbaar, veel vruchtbaarder als veen. Dus als er hier alleen maar veen had gelegen als grondlaag dan was de grond veel minder vruchtbaar en zou dit gebied er heel anders uit zien.
Gecreëerde landschappen
In Schagen zijn de meeste stukken land ingeruild voor gebouwen.  Maar er zijn wel parken met bomen en andere planten. Vooral rond Schagen is er heel veel land verandert in akkers. De mens heeft heel veel dijken gebouwd in en rond Schagen. Dit is om te voorkomen dat het land te nat wordt, zodat er eten kan worden verbouwd. Ook omdat het land soms overstroomde werden dorpen gebouwd op woonheuvels (terpen) die door de mensen gemaakt zijn. De wielen (meren door dijkdoorbraken) zijn indirect ook door de mens gemaakt. Zij bouwden de dijk, die brak door en er ontstond een meer. Veel rondom en in Schagen is gemaakt door de mens, maar allemaal begonnen met de natuur.
Waar deze landschappen nog meer voorkomen
Vooral de akkers komen nog meer in Nederland voor. In de kop van Noord-Holland zijn er heel veel akkers. Ook op Texel en in het bovenste gedeelte van Flevoland zijn nog meer akkers. In de kop van Groningen zijn ook nog akkers te vinden. Het landschap van Schagen bestaat ook nog uit dijken. Dijken zijn door ons hele land te vinden. Natuurlijk vooral in de buurt van de zee. Zo is er bij Petten nog een dijk. Maar ook in de rest van Nederland zijn nog veel dijken. De Westfriesedijk is bijvoorbeeld een dijk midden in de kop van Noord-Holland. Daar hebben we het in paragraaf 1 ook al over gehad. De afsluitdijk is ook een grote dijk. Er is ook nog een dijk te vinden boven Groningen.